اکچوایتور

در بسیاری از مواقع لازم است از اکچوایتور جهت تغییر موقعیت شیرها در واحدهای فرایندی استفاده نمود. این موارد شامل شیرهای با سایز بالا که در سیالات با فشار بالا عمل می کنند، موارد اضطراری و بروز حوادث، کنترل شیرها از راه دور و نیاز به تغییر موقعیت شیر در کوتاه ترین زمان ممکن است.

اکچوایتور وسیله‌ای است که سیگنال‌های ورودی به سیستم را به حرکت چرخشی یا خطی تبدیل می‌کند. وظیفه یک اکچوایتور، تنظیم موقعیت شیر ​​برای اطمینان از کنترل صحیح سیال فرآیندی یا سیال سرویس است. برای کارکرد موثر، اکچوایتور باید به اندازه کافی قدرتمند باشد تا پاسخ مثبت، دقیق و سریع به سیگنال کنترلی ایجاد کند. بنابراین مهم است که نوع و اندازه این تجهیز به درستی مشخص شود تا نیازهای فرآیند، قابلیت اطمینان و مسائل اقتصادی قابل برآورد باشد. اکچوایتورها به سه دسته الکتریکی، هیدرولیکی و پنوماتیکی تقسیم می شوند که هر یک مزایا و معایب خود را دارند. همچنین میزان گشت آور قابل تولید توسط هر کدام در بازه ی مشخصی قرار دارد. 

یکی از ویژگی های مهم اکچوایتور، عملکرد آن در حالت قطع نیروی محرک است. یعنی به عنوان مثال در صورت قطع جریان هوای فشرده در یک اکچوایتور پنوماتیک، اکچوایتور موقعیت شیر را در چه حالتی نگه دارد. این ویژگی اکچوایتورها را به 4 دسته ی عمده ی fail to open، fail to close، fail as is و fail locked تقسیم می کند که شرح هر کدام در ادامه آورده شده است.

1. fail to open: اکچوایتور در حالت قطع نیروی محرک، شیر را به حالت باز بر می گرداند.
2. fail to close: اکچوایتور در حالت قطع نیروی محرک، شیر را به حالت بسته باز می گرداند.
3. fail as is: اکچوایتور در حالت قطع نیروی محرک، شیر را در همان موقعیتی که نیروی محرک قطع شده است نگه می دارد.
4. fail locked: این حالت درست مانند حالت Fail as is است با این تفاوت که در این حالت، موقعیت شیر پس از قطع جریان در همان حالتی که پیش از قطع جریان داشته حفظ می شود. این در حالی است که در حالت fail as is امکان دارد به علت نیرو وارده از طرف جریان، موقعیت شیر کمی تغییر کند.

گاهی اوقات نوع فرمان ورودی به اکچوایتور با نوع فرمان خروجی از آن متفاوت است. به عنوان مثال فرمان ورودی از نوع جریان برق و فرمان خروجی از نوع پنوماتیک است. در این حالت از یک قطعه به نام ترنسدیوسر استفاده می شود. این قطعه جریان ورودی الکتریکی را به جریان پنوماتیک تبدیل می کند.